به نقل از «مهر»

تقابل آمریکا و چین: قدرت بلامنازع جهان در سال ۲۰۵۰ کیست؟

تاریخ انتشار: ۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۹۹۹۴۲

‌خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل: رقابت بین آمریکا و چین در حوزه‌های مختلف، موضوع جدیدی نیست و به دهه‌ها پیش برمی‌گردد، اما اوج این تنش در دوره «دونالد ترامپ» اتفاق افتاد که جنگ تعرفه‌ای از آن جمله به شمار می‌رفت.

افزون بر جنگ تعرفه‌ای و تجاری میان چین و آمریکا به عنوان بزرگترین اقتصادهای جهان، حتی دعوا در هفتاد وپنجمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۱۳۹۹ به موضوع کرونا نیز کشیده شد که بسیاری از آن تحت عنوان «جنگ سرد کرونایی» نام می‌بردند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این جنگ سرد کرونایی تا جایی تهدیدساز شد که «آنتونیو گوترش» دبیر کل سازمان ملل با هدف کاستن از بار تنش‌ها وارد گود شد و با لحنی تند و هشدارآمیز بدون آن که به صراحت نامی از این دو کشور ببرد با بیان اینکه جهان تاب تحمل چنین اختلافی را ندارد، تاکید کرد: ما در مسیر بسیار خطرناکی قرار داریم. جهان ما طاقت آینده‌ای را ندارد که دو قدرت بزرگ اقتصادی، جهان را دوپاره کنند؛ هر کدام با مقررات تجاری و مالی و توانایی هوش مصنوعی و اینترنتی خودشان.

آمریکا از چه می‌هراسد؟

طی دهه‌های اخیر آمریکا همواره با پیشبرد پروژه «چین‌هراسی» در صدد اجماع‌سازی بین‌المللی بر پکن به بهانه‌های مختلف برآمده‌است که از نگاه ناظران این نگرانی ریشه در عوامل چندگانه دارد.

۱. دغدغه جمعیتی

یکی از نگرانی‌ها و دغدغه‌های آمریکا، قدرت‌یابی روزافزون چین است که در آینده‌ای نه چندان دور به قدرت برتر جهان تبدیل خواهد شد. عبور چین از سیاست تک فرزندی به دو فرزندی و در نهایت به سه فرزندی، این کشور را از لحاظ جمعیتی در جایگاه یک جهان قرار داده‌است. جمعیت بالغ بر یک میلیارد ۴۰۰ میلیون نفری چین، بیش از ۴ برابر جمعیت آمریکا با جمعیتی حدود ۳۳۰ میلیون نفر است.

۲. چین ۲۰۴۹، قدرت نظامی بلامنازع جهان

بسیاری از ناظران بر این باورند که از منظر نظامی نیز چین تا سال ۲۰۴۹ به یک قدرت نظامی در سطح جهان تبدیل خواهد شد. به نوشته «انستیتو بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم» (سیپری)، اگرچه پکن همواره در گزارش‌های رسمی خود، این داده‌ها را انتشار می‌دهد اما برآوردهایی که غربی‌ها درباره حمایت مالی چین از نیروهای مسلح خود دارند، به طور چشمگیری بیشتر از آمار انتشار یافته از سوی دولت چین است.

چین که پس از آمریکا دومین بودجه نظامی بزرگ را دارد، این بودجه را برای سال ۲۰۲۳ حدود ۷.۲ درصد افزایش داد. بنابراین چین در حال حاضر بیش از هر کشوری - به جز آمریکا- برای نیروهای مسلح خود هزینه می‌کند. بر پایه گزارش «مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی» در واشنگتن، رشد بودجه نظامی چین دست کم برای یک دهه از رشد اقتصادی کلی آن پیشی گرفته‌است.

۳. چین ۲۰۵۰، قدرت اقتصادی نخست جهان

طی دهه‌های گذشته، آمریکا همواره قدرت بزرگ اقتصادی به شمار می‌آمد اما طی چند سال گذشته اقتصاد چین به سرعت در حال نزدیک شدن به آمریکاست.

با این حال چین هنوز پس از آمریکا در جایگاه دوم قرار دارد که یکی از مرسوم‌ترین روش‌های شناخت جایگاه اقتصادی یک کشور، بررسی «تولید ناخالص داخلی» یا همان «GDP» است. جی‌دی‌پی چین در سال ۲۰۱۹ به ۱۲.۲۴ تریلیون دلار در مقایسه با ۱۹.۳۹ تریلیون دلار آمریکا می‌رسید.

هر ساله بر تولید ناخالص داخلی دو کشور افزوده می‌شود تا جایی که این رقم در سال ۲۰۲۱ به ۱۷.۷ تریلیون دلار در مقایسه با ۲۳ تریلیون دلار آمریکا رسید. نکته جالب توجه اینکه اقتصاد چین در همین سال (۲۰۲۱) به میزان قابل توجه ۸.۱ درصد رشد کرد که بسیار بیشتر از رشد اقتصادی ۵.۹ درصدی آمریکا بود؛ اختلافی که در سال ۲۰۲۲ نیز بار دیگر خود را نشان داد.

بسیاری از کارشناسان با رصد روند گذشته و تحولات روز و نیز آتی به این نتیجه رسیده‌اند که چین تا سال ۲۰۵۰ حدود ۲۰ درصد اقتصاد جهان را به خود اختصاص خواهد داد و در جایگاه نخست خواهد ایستاد. ضمن اینکه یوهان چین نیز نقش پررنگ‌تری در مبادلات تجاری به دست خواهد آورد و به یک واحد پول جهانی تبدیل خواهد شد.

۴. افزایش وزن سیاسی به موازات قدرت اقتصادی

برخلاف آمریکا که ۲۳۱ سال از عمر ۲۴۷ ساله خود را درگیر جنگ‌های مستقیم و نیابتی خارج از خانه بوده‌است، جهان، چین را به عنوان کشوری صلح‌جو و بدور از درگیری‌های نظامی می‌شناسد.

از سال ۱۹۷۹ و درگیری‌های مرزی چین با ویتنام تا کنون، سران پکن در هیچ جنگ خارجی مشارکت نداشته‌اند. در حالی که ارتش آمریکا در حال حاضر در بیش از ۱۰۰ کشور در حال انجام مأموریت است.

سران پکن از این وجهه بین‌المللی و مسالمت‌جوی خود برای افزایش وزن سیاسی بهره می‌گیرند. بنابراین برخلاف تنزل جایگاه آمریکا در جهان، طی ماه‌های اخیر شاهد وزن‌گیری سیاسی چین به عنوان بزرگترین رقیب آمریکا بوده‌ایم که تکاپوی دیپلماتیک سران پکن برای حل وفصل اختلافات ۷ سال ایران و عربستان از آن جمله به شمار می‌رفت؛ توافقی که اگرچه برای تهران- ریاض به صورت برد- برد به نظر می‌رسد اما در واقع بر ارتقای جایگاه سیاسی چین در جهان نیز بی‌تاثیر نیست.

همین وجهه و جایگاه سیاسی چین بسترساز سفر اخیر «امانوئل ماکرون» رئیس جمهوری فرانسه به پکن شد. ماکرون که پیشتر گفته بود در دیدار با رهبر چین تلاش خواهد کرد تا مسیری مشترک با چین را برای صلح در اوکراین ایجاد کند، به «شیء جین‌پینگ» همتای خود گفت: «تجاوز روسیه به اوکراین ضربه‌ای به ثبات بین‌المللی وارد کرده‌است. می‌دانم که می‌توانم روی شما حساب کنم تا روسیه را بر سر عقل بیاورید تا همه به میز مذاکره بازگردند.»

چین تنها کشوری است که تا کنون طرحی ابتکاری و مدون برای برون‌رفت از بحران اوکراین ارائه کرده‌است. وزارت خارجه چین پنجم اسفند ماه پارسال از طرح ۱۲ ماده‌ای خود برای صلح در اوکراین که شامل آتش‌بس و پایان تحریم‌های غرب علیه روسیه است، رونمایی کرد؛ طرحی که با استقبال زلنسکی و پوتین رو به رو شد اما همان طور که انتظار می‌رفت، بایدن طرح چین را در راستای اهداف کرملین ارزیابی و آن را رد کرد.

طرح‌های ضدچینی: از آتش‌افروزی در تایوان تا گسترش ناتو

آمریکا که از قدرت‌یابی روزافزون چین هراس دارد، همواره با تاکتیک‌ها و ابزارهای گوناگون درصدد تضعیف بزرگترین رقیب خود برآمده که تحریک چین با ابزار تایوان و نیز گسترش ناتو به اسکاندیناوی و کشورهای اروپای شرقی در این راستا قابل ارزیابی است.

۱. آتش‌افروزی آمریکا در روابط چین- تایوان

از همان مراحل آغازین جدایی‌طلبی تایوان، دولت آمریکا به حمایت از این جزیره پرداخت و سفرهای مردادماه پارسال «نانسی پلوسی» رئیس وقت مجلس نمایندگان آمریکا و چند سناتور دیگر به این جزیره با هدف تشدید تنش و آتش‌افروزی انجام گرفت. آنها قصد داشتند از این طریق چین را به یک بحران ناخواسته بکشانند و همزمان پروژه مهار چین در شرق دور را پیش ببرند که در آن برهه ناکام ماندند.

این تنش‌ها اما چند روز پیش بار دیگر تشدید شده که یادآور رزمایش پارسال ارتش چین در اطراف تایوان در پی سفر پلوسی به این جزیره بود. البته دور جدید تنش‌ها بر سر تایوان با نام «کوین مک‌کارتی» جانشین پلوسی گره خورده‌است. پکن تمرین‌های نظامی گسترده اخیر را در پی دیدار «تسای اینگ-ون» رئیس حکومت تایوان با مک‌کارتی در ایالت کالیفرنیا آغاز کرد.

یک روز پس از پایان مانور چین در اطراف تایوان، بزرگترین رزمایش آمریکا و فیلیپین شکل گرفت و «مایکل مک‌کال» رئیس کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا که سفری سه روزه به تایوان داشت، تهدید کرد در صورت حمله پکن به این جزیره، کنگره مجوز درگیری نظامی مستقیم با چین و اعزام نیرو به تایوان را صادر خواهد کرد.

۲. بسط ناتو با تمرکز بر مهار چین

با عضویت فنلاند به پیکره ناتو، شمار اعضای این ائتلاف نظامی غربی با محوریت آمریکا به ۳۱ کشور رسید و انتظار می‌رود که سوئد نیز به زودی از استراتژی بی‌طرفی دست کشیده و عضو جدید سازمان پیمان آتلانتیک شمالی شود.

‌تردیدی وجود ندارد که هدف نخست این یارگیری روسیه است، اما هدف مهم دیگر ناتو که بسیاری از آن غافل‌اند، پیشبرد پروژه «مهار چین» است؛ بازی‌گری با پتانسیل بالا که توانسته جای پای خود را در کشورهای عربی منطقه و بین متحدان دیرینه آمریکا همچون عربستان سعودی محکم و با موفقیت اختلاف ۷ ساله تهران و ریاض را با میانجیگری خود، حل فصل کند. همان طور که پیشتر اشاره شد، چین اولین کشوری است که طرح مدونی برای پایان دادن به بحران اوکراین ارائه کرد؛ میانجیگری‌هایی که بر وزن سیاسی چین در جهان خواهد افزود.

فرجام سخن

با توجه به قدرت‌یابی روزافزون چین و در مقابل، افول هژمونی آمریکا، کاخ سفید نسبت به تداوم این روند هراس دارد. در حالی که مؤلفه‌های قدرت در چین مثبت و از گام‌های رو به جلو حکایت می‌کند، اما تورم در آمریکا رکورد ۴۰ سال اخیر را شکسته و در حوزه سیاست خارجی نیز ناکامی در ائتلاف‌سازی خاورمیانه‌ای، شکست در عراق، فرار از افغانستان، درگیر شدن در بحران فرسایشی اوکراین از افول هژمونی آمریکا حکایت دارد.

بنابراین از نگاه مقامات آمریکا، درگیر کردن پکن در یک موضوع تنش‌زا همچون تایوان، کارآمدترین سازوکار مهار چین است که سفر پارسال پلوسی و چند روز پیش مک‌کال رئیس کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان به این جزیره را می‌توان در این راستا ارزیابی کرد؛ سفرهایی تحریک‌کننده که بسترساز برگزاری رزمایش‌هایی از سوی دو طرف شدند.

افزون بر آن، تضعیف و مهار چین نیز هدف دیگر بسط و یارگیری ناتو به شمار می‌رود. هراس آمریکا از چین به عنوان کشوری که بر پایه بسیاری از ارزیابی‌ها تا سال ۲۰۵۰ به قدرت بلامنازع جهان بدل می‌شود، در سند راهبردی ماه ژوئن ناتو آشکارا به چشم می‌خورد. در این سند، چین به عنوان قدرت اقتصادی و نظامی که از نظر راهبردی، اقتصاد و تقویت نظامی خود شفافیت ندارد، چالشی برای منافع، امنیت و ارزش‌های این ائتلاف ارزیابی شده‌است. در حالی که در سندهای قبلی همچون سند راهبردی ۲۰۱۰ حتی نامی از چین برده نمی‌شد.

کد خبر 5753455

منبع: مهر

کلیدواژه: ایالات متحده امریکا چین تایوان ناتو روسیه ایالات متحده امریکا رژیم صهیونیستی سودان اوکراین فلسطین عربستان سعودی ناتو عراق جو بایدن اسرائیل اتحادیه اروپا ارتش سودان فرانسه تریلیون دلار بین المللی سیاسی چین مهار چین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۹۹۹۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حسینی: دولت سیزدهم به تقابل میدان و دیپلماسی اعتقادی ندارد

پارلمانی رئیس جمهور گفت: این دولت به دوگانه و تقابل میدان و دیپلماسی اعتقادی ندارد و به بهانه دیپلماسی مانع فعالیت در عرصه میدان نمی‌شود. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمان، سید محمد حسینی معاون پارلمانی رئیس جمهور شامگاه گذشته در نشست هم‌اندیشی با اساتید دانشگاه شهید باهنر و اعضای بسیج اساتید دانشگاه‌های کرمان درباره ابعاد و پیامدهای عملیات وعده صادق اظهار داشت: پیش از این عملیات، وقتی پایگاه عین الاسد هدف موشک‌های کشورمان قرار گرفت تحلیلگران جهانی اذعان داشتند که از زمان جنگ جهانی هیچ کشوری به‌طور مستقیم پایگاه‌های آمریکا را مورد هدف قرار نداده است لذا از این جهت این موضوع از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

وی با بیان اینکه به برکت خون شهیدان مظلوم غزه و جبهه مقاومت، بخش زیادی از دانشجویان و افکار عمومی کشورهای غربی به این جمع‌بندی رسیدند که آمریکا و رژیم صهیونیستی نماد ظلم و ستم علیه بشریت هستند، گفت: در تحولات کنونی جهان، اساتید و دانشگاهیان کشورمان برای تبیین مواضع بر حق کشورمان علیه نظام سلطه و آشنا ساختن افکار عمومی جهان به‌ویژه جوانان با مؤلفه‌های واقعی عدالت و آزادی رسالت سنگینی برعهده دارند.

معاون پارلمانی رئیس جمهور با بیان اینکه رژیم صهیونیستی و حامیانش قبل از عملیات وعده صادق، مدام رجزخوانی و تهدید می‌کردند تا این عملیات انجام نشود اما پس از انجام موفق عملیات در واکنش به آن نتوانستند کاری انجام دهند، ادامه داد: این عملیات در کنار عملیات طوفان الاقصی ضربه سنگین و جبران ناپذیری برهیمنه پوشالی رژیم صهیونیستی بود.

وی با اشاره به اینکه عملیات وعده صادق در پی چند تعدی رژیم صهیونیستی در لبنان و سوریه به نیروهای ایرانی و به ویژه حمله به کنسولگری کشورمان در دمشق رخ داد، بیان کرد: مسئولان نظام از همان ابتدا بر تنبیه متجاوز تاکید کردند.

حسینی با بیان اینکه در مقابل آن حامیان رژیم صهیونیستی به مسئولان وزارت خارجه پیغام می‌دادند که با توجه به پدافند چند لایه‌ای که در حمایت از رژیم صهیونیستی ایجاد کردند، ایران عملیاتی برای تنبیه رژیم صهیونیستی انجام ندهد چون نتیجه‌ای برایش نخواهد داشت، افزود: این عملیات به رغم تصور رژیم صهیونیستی و حامیانش با موفقیت انجام و به اهداف مورد نظر رسید.

وی با اشاره به اینکه نظام اسلامی برای تنبیه رژیم صهیونیستی صرفاً دو، سه مرکز نظامی را مدنظر قرار داده بود، گفت: با این عملیات بر همگان ثابت شد که اگر ایران اراده کند به 50 نقطه هم می‌تواند حمله کرده و آسیب جدی بزند.

معاون پارلمانی رئیس جمهور در ادامه با بیان اینکه امروز دانشجویان در آمریکا و برخی از کشورهای غربی در اعتراض به نسل کشی رژیم صهیونیستی به میدان آمده‌اند، افزود: پاییز سال 1401، سردمداران و رسانه‌های برخی از همین کشورهای غربی، دانشجویان کشورمان را به هنجارشکنی، مقابله با نیروهای انتظامی، تخریب، آتش زدن، ضرب و شتم و حتی قتل و شکنجه نیروهای انقلابی دعوت کرده و بعضا آموزش می‌دادند و با خبرسازی‌های جعلی و بزرگنمایی بعضی اتفاقات جزئی جمهوری اسلامی ایران را در آستانه فروپاشی جلوه می‌دادند.

وی ادامه داد: امروز همین دولت‌ها حضور مسالمت‌آمیز دانشجویان در دانشگاه‌های آمریکا و غرب برای پایان یافتن نسل‌کشی در غزه را به شدت سرکوب می‌کنند و همان کسانی که تمام قد از اغتشاش و آشوب در دانشگاه‌های ایران حمایت کرده و کوچک‌ترین اقدام پلیس را به شدت محکوم می‌کردند و شعار و ادعای اینکه هیچ مقابله‌ای با حرکت‌های براندازانه نباید انجام شود، حال روی سرکوب وحشیانه و بازداشت صدها دانشجو و استاد، سرپوش گذاشته و آن را موضوعی داخلی و پیش پا افتاده قلمداد می‌کنند.

حسینی تاکید کرد: دنیای غرب و به ویژه آمریکا در حمایت همه جانبه از نسل‌کشی، سرکوب آزادی بیان و دموکراسی و له کردن حقوق بشر، نقاب نفاق را کنار زده به گونه‌ای که دیگر حتی مزدورانشان هم از بزک کردن چهره کریه تمدن غرب مستأصل شده‌اند.

وی با اشاره به نحوه ترسیم و القای سردمداران نظام سلطه از قدرت نظام جمهوری اسلامی ایران خاطرنشان کرد: اخیراً مشاور اوباما گفته همچنان که ایران نیروهای نیابتی نظامی مانند حزب‌الله دارد گروه‌های دانشجویی در آمریکا نیز نیروهای نیابتی ایران در حمایت از فلسطین هستند!

معاون پارلمانی رئیس جمهور با استقبال از اعلام دانشگاه کرمان و برخی دیگر از دانشگاه‌ها برای پذیرش دانشجویان و اساتید تعلیق شده و اخراجی دانشگاه‌های آمریکا، اظهار داشت: بی‌تردید این ابتکار، اقدامی پسندیده در راستای ترویج عدالت و مبارزه با نقض آزادی بیان محسوب می‌شود که بازتاب مثبت و قابل توجهی در جهان اسلام و غرب دارد.

وی با بیان اینکه بزرگان نظام اسلامی از ابتدای نهضت بر حقانیت دفاع از مردم فلسطین تاکید داشتند، گفت: امروز پس از گذشت چندین دهه، افکار عمومی جهان به حقانیت مواضع ملت ایران پی برده و این موضوع معادلات و نقشه‌های غربگرایان را به هم ریخته است.

حسینی با اشاره به اینکه هنوز اندک دانشجویان و جوانانی در ایران هستند که اطلاعات کافی و تحلیل واقع بینانه‌ای از تحولات منطقه از جمله جنگ غزه و پیامدهای عملیات وعده صادق ندارند، گفت: امروز فرصت و شرایط مناسبی برای تبیین و روشنگری در خصوص مواضع به حق ملت ایران و نظام اسلامی پیرامون رخدادها و تحولات منطقه‌ای و جهانی ایجاد شده و لازم است در راستای لبیک به تاکید رهبر فرزانه انقلاب، مبنی بر جهاد تبیین، با تلاش و مجاهدت مضاعف وارد صحنه شد و به ابهامات و شبهات جوانان و دانشجویان، پاسخ دهیم و کوتاهی در این رسالت خطیر به هیچ عنوان قابل قبول نیست.

وی تاثیر فشار افکار عمومی برای تغییر در سیاست‌های تجاوزطلبانه آمریکا را حائز اهمیت دانست و افزود: نباید اخبار واکنش‌ها و اعتراض وجدان‌های بیداری در دانشگاه‌ها و مجامع غربی به حاشیه رانده شده و کمرنگ گردد و البته خون شهدای مردم مظلوم غزه و جبهه مقاومت، به هدر نرفته و اثر خود را تاکنون گذاشته و بیش از این هم خواهد گذاشت و پیروزی نهایی از آن جبهه حق است و همچنان که امام راحل تاکید داشتند خون بر شمشیر پیروز است.

معاون رئیس جمهور تصریح کرد: فشار افکار عمومی باعث خواهد شد که ادامه حمایت نظام سلطه از رژیم صهیونیستی با مشکلات عدیده مواجه شود و ما اطمینان داریم که با نصرت الهی و وعده رهبر معظم انقلاب قبل از 25 سال محقق شده و این غده سرطانی ریشه‌کن خواهد شد.

وی در ادامه اساتید و دانشگاهیان را به فعالیت اثرگذار رسانه‌ای فراخواند و گفت: امروز فرصت مناسبی فراهم شده تا چهره واقعی و پلشت مدعیان حقوق بشر و آزادی نزد افکار عمومی جهان افشا شود و در این راستا، اساتید دانشگاه که غالبا مسلط به زبان‌های مختلف هستند باید با احساس مسئولیت بیشتری وارد صحنه شده و با انتقال واقعیت‌های موجود به روشنگری بپردازند.

حسینی موفقیت‌ها و دستاوردهای امروز نظام اسلامی را به خاطر هماهنگی میدان و دیپلماسی توصیف کرد و گفت: بخش زیادی از موفقیت‌های امروز به خاطر هماهنگی قوا و نهادهای انقلاب و نیروهای مسلح است و اینکه این دولت به دوگانه و تقابل میدان و دیپلماسی اعتقادی ندارد و به بهانه دیپلماسی مانع فعالیت در عرصه میدان نمی‌شود. در جمع اعضای این دولت کسی بر این باور نیست که آمریکا با فشردن یک دکمه می‌تواند سیستم دفاعی و نظامی ما را از بین ببرد.

انتهای پیام/511/